fbpx

Meestal wordt het niet serieus bedoeld maar er zijn veel gevallen waarin (meestal) een ouder aangeeft zijn of haar kind te willen onterven. In Amerikaanse thrillers is dat nogal eens aanleiding voor moordplannen door de kinderen maar hoe is de situatie geregeld in het Nederlandse recht?

 

Onterven is mogelijk

 

In mijn voorbeelden ga ik uit van een ouder die zijn kind wil onterven. Het zogenaamde zwarte schaap van de familie die iets heeft gedaan wat de ouder niet bevalt.

De hoofdregel in het Nederlandse recht is dat een ouder zijn of haar kind bij testament kan onterven. Let op, dat kan dus alleen bij testament. Nu zou je kunnen denken dat het kind helemaal niets krijgt, maar daarvoor is niet gekozen door de wetgever. Het kind dat is onterfd heeft recht op een deel van de erfenis.

 

Legitieme portie

 

Dit deel wordt de legitieme portie genoemd. Deze legitieme portie is de helft van hetgeen het kind zonder testament zou krijgen. Een kleine toelichting: ook zonder testament kan een erfenis verdeeld worden en dan gelden de gewone wettelijke regels. Heeft de overledene twee kinderen en geen testament, dan krijgt elk kind de helft van het vermogen. De problematiek rond langstlevende echtgenoot laat ik even buiten beschouwing.

 

Gevolgen legitieme portie

 

In het hierboven genoemde voorbeeld van twee kinderen krijgt het onterfde kind de helft van de helft, dus nog maar een kwart van de erfenis. Daarnaast kan een legitieme portie alleen uit geld bestaan. Er bestaat geen recht op spullen uit de erfenis.

Ook is degene die onterfd is,  geen erfgenaam. Hij of zij heeft slechts een vordering op de erfenis en die bestaat dus alleen uit een geld bedrag.

 

Beroep doen op legitieme portie

 

Het kind dat is onterfd, moet binnen vijf jaren na het overlijden een beroep doen op zijn legitieme portie en moet dit opeisen bij de erfgenamen. Is deze periode verstreken dan vervalt de bevoegdheid het bedrag op te eisen.

 

Een rekenvoorbeeld

 

Na het overlijden van de ouder zijn er drie kinderen met de namen Willem, Cor en Frans. Het kind Willem is het zwarte schaap van de familie en heeft nooit willen deugen. De overledene heeft Willem en al diens nakomelingen bij testament onterfd.

De erfenis is een flinke, en de waarde daarvan bedraagt, na aflossing van alle schulden, een bedrag van € 600.000,00. Volgens de normale regels zouden Willem, Cor en Frans ieder € 200.000,00 erven maar Willem is onterfd en heeft slechts een vordering op Cor en Frans van de helft daarvan, dus € 100.000,00.

Willem moet dit bedrag dus opeisen binnen vijf jaar na het overlijden bij Cor en Frans.

Kijk voor meer informatie op deze website van de Rijksoverheid.